Dutch Mountain Trail etappe 2: Vaals naar Gulpen, 16 december 2020 (23 kilometer)
Etappe twee. ’s-Ochtends bij de supermarkt in Vaals alvast de avondmaaltijd gekocht. Het wordt weer tortellini met sambal, crème fraiche, brood en salade. Al was het maar, omdat we ons zo goed hersteld voelen van onze eerste dag op de Dutch Mountain Trail. We houden ons aan beproefde recepten. Zo ook onze start. Niet te vroeg denken we. We moeten zorgen dat we niet te vroeg aankomen.
Nadat we de auto bij onze volgende overnachtingsplek – De Auw Sjoekelaatfabriek in Gulpen, een bed & breakfast (https://auwsjoekelaatfabriek.nl/) – hebben achtergelaten, stappen we in de bus naar Vaals. We moeten vlak over de grens met Duitsland zijn voor onze start (betekent dat tien dagen in quarantaine?). De chauffeur van de bus meldt dat hij vlak over de grens ook stopt. Dat wordt onze uitstaphalte. Als we de grens passeren, zien we ons vertrekpunt voor de dag aan onze ogen voorbijschieten. De bus rijdt er hard langs de Keltenstrasse, de start van de beklimming van de Vaalserberg alias Drielandenpunt. Onze eerste busstop blijkt Aachen te zijn. Wat voor een buschauffeur vlak over de grens is, is voor een trailrunner al gauw een paar kilometer. We beginnen de dag met een achterstand. Hadden we misschien in ons optimisme niet zo laat moeten vertrekken uit ons eerste hotel. Aan de andere kant, we hoeven maar 23 kilometer vandaag. Een eitje.
De Vaalserberg is de hoogste van Nederland met z’n 322,4 meter (moet dat niet nagemeten worden door een Chinees-Nepalees team?), maar onze gids telt ‘m niet mee als een van de zeven summits. Te hoog? Of waren het er anders acht geworden? We weten het niet. Wat we wel weten, is dat je er voordat je er erg in hebt bovenop staat. Of zijn we gewoon super uitgerust. Dat zou komt dan ons zelfvertrouwen weer ten goede. Een mooi verhaal, dat ik me herinner van een van mijn vorige bezoeken aan deze wat ouderwetse trekpleister van toeristisch Nederland – zeker in de jaren vijftig en zestig en vergelijkbaar met de wat vergane glorie van de Loenense waterval – is het feit dat het drielandenpunt tussen 1816 en 1919 een vierlandenpunt was. Naast Nederland, België en Duitsland, grensde hier Neutraal Moresnet. Vraag me af wie nu (of in het verleden) wist dat Nederland ooit grensde aan Neutraal Moresnet. Waarschijnlijk alleen de bezoekers van het drielandenpunt, die zich hadden verdiept in de informatiepanelen. En dan ook nog degenen die de informatie niet na twee dagen weer vergeten waren, zoals het trieste lot is van veel informatiepanelen. Enfin, Neutraal Moresnet (https://nl.wikipedia.org/wiki/Neutraal_Moresnet) heette officieel Het Onverdeelde Gebied van Moresnet, dat zowel aan Nederland (vanaf 1830: België) en Pruisen toebehoorde. Neutraal Moresnet stond bekend als zinkexporteur, belastingparadijs, smokkelvrijplaats, gokoord en korte tijd als potentiële Esperantostaat. De hoofdstad en enig dorp was Kelmis. En de regeringsvorm was Condominium. Voor de liefhebbers hier de Wikipedialink: https://nl.wikipedia.org/wiki/Condominium_(staatsvorm).
Vierlandenpunt zijn schaars in de wereld. Sterker, volgens Wikipedia zijn er geen vierlandenpunten (https://nl.wikipedia.org/wiki/Vierlandenpunt). Alles pleit er voor – zeker als toeristische impuls voor Zuid-Limburg naast de Dutch Mountain Trail – om het vierlandenpunt te herstellen. Maar tot die tijd gaan wij er vanuit onze Trail veel trailrunners naar het Drielandenpunt zal trekken. Die dan wel zoekend over het plein zullen lopen naar de zwerfkei, waar je dan 20 meter naar het zuiden het vervolg van de trailroute vindt. We vinden ‘m na enig speurwerk en lopen/rennen/glibberen over de westgraat van de Vaalserberg, die Nederland van België scheidt (en andersom). We lopen van grenspaal 1 (het drielandenpunt) naar grenspaal 2 en dalen dan af richting Nederland over wortelpaden en door zompige weilanden, waar blubber niet meer te onderscheiden is van (koeien)vlaaien.
De markering is vanaf het Drielandenpunt spaarzaam en onze gids komt goed van pas. Het enige nadeel van de gids is dat je steeds moet stoppen. En we willen kilometers maken. Resultaat is dat we op enig moment uitkijken over de uitgestrekte heuvels van Zuid-Limburg, ons inbeelden dat we op de route staan, maar ontdekken dat we eigenlijk aan het teruglopen zijn. We keren om op onze schreden en balen. Wat we eruit leren? Meer tijd nemen om de beschrijving te lezen in de gids. We lopen die dag nog maar één keer fout. Die les is dus goed aangekomen. We vervolgen onze route waar we ‘m verlaten hadden bij Boscafé ’t Hijgend Hert en modderen voort. Dalend door het Vijlenerbos en het Elzetterbos bereiken we Rott. Een dorpje dat je met twintig passen door bent. Bij Wahlwiller rusten we even uit, eten onze laatste krentenbol (ook dat is al een beproefd recept). We zijn onderweg naar summit 3: de Eyserberg, 197 meter hoog. Geen sieraad, al hebben we ‘m dan beklommen. Bovenop staat een televisietoren waar geen architectonische prijzen voor uitgereikt zullen zijn. En anders dan de Gerbrandytoren in IJsselstein (die is 372 meter hoog en steekt daarbij boven alles in Nederland uit) is er niet de moeite genomen om er kerstverlichting in te maken.
De Eyserberg is de enige berg uit de categorie Seven Summits die we vandaag aandoen. We moeten van Wahlwiller naar Piepert en vandaar steil omhoog naar de top. We beginnen onze bovenbenen te voelen, zien de zon bijna ondergaan en verlangen naar het einde van onze tweede dag. We zijn ook te optimistisch geweest: het is bijna half vijf als we in Gulpen aankomen, de avond valt. De laatste beklimming van de dag is de trap naar onze kamer in de Auw Sjoekelaatfabriek. Dat gaat nog net. Onze schoenen hebben we dan al uitgedaan: grote klompen modder, waar geen enkele eigenaar van een bed & breakfast enthousiast van zou zijn geworden. Ons plan om nog even Gulpen in te lopen laten we varen: niet twee keer die trap naar de eerste etage op.